Από την αναλογική εποχή, στην ψηφιακή εποχή: 20 χρόνια απευθείας δορυφορικών λήψεων (DTH)

Από την εποχή της αναλογικής δορυφορικής τηλεόρασης, την περίφημη τηλεόραση χωρίς σύνορα (την οποία προωθούσε με ιδιαίτερη οδηγία η Ευρωπαϊκή Ένωση) και την πλήρη κυριαρχία καναλιών ελεύθερης λήψης, περάσαμε στην ψηφιακή εποχή και τις κυρίαρχες συνδρομητικές πλατφόρμες καναλιών εντός συνόρων… Τα πράγματα στoν χώρο της δορυφορικής τηλεόρασης αλλάζουν ραγδαία! Η δορυφορική αγορά ανοίγει ουσιαστικά το 1989, χρονιά ορόσημο για τις απευθείας δορυφορικές λήψεις, από τότε έχουν περάσει 20 χρόνια… Ετσι θα παρακολουθήσουμε μια ιστορική αναδρομή, από την αναλογική εποχή, στην ψηφιακή εποχή, 20 χρόνια απευθείας δορυφορικών λήψεων (DTH).
Nicolas A.
(Σεπτέμβριος 2008)

Α) Η Αναλογική εποχή για τις απευθείας δορυφορικές λήψεις (DTH):
Με την εμφάνιση των πρώτων δορυφόρων απευθείας λήψης (DTH) την χρονιά του 1989,
είχαμε παράλληλα με τα ελεύθερα δορυφορικά κανάλια και την εμφάνιση της πρώτης αναλογικής συνδρομητικής δορυφορικής πλατφόρμας στον κόσμο. Φεβρουάριος 1989, το BskyB κάνει πρεμιέρα στην Βρετανία και την Ιρλανδία με κρυπτογράφηση Videocrypt 1 (μέσω του ιστορικού δορυφόρου Astra 1Α, στην τροχιακή θέση 19.2E). Αρχικώς η πλατφόρμα BskyB περιελάμβανε τα κανάλια Sky Channel, Sky Movies, Eurosport (ελεύθερο) και Sky News (ελεύθερο). Σταδιακά, τα περισσότερα από τα Βρετανικά κανάλια άρχισαν να κωδικοποιούνται με την ένταξη τους στην πλατφόρμα BskyB, η οποία έφτασε να διαθέτει πάνω από 20 συνδρομητικά κανάλια (χωρίς να υπολογίζονται τα part-time κανάλια). Ενώ, η οριστική διακοπή των αναλογικών εκπομπών της πλατφόρμας BskyB (ήρθε το 2001), αφού είχε προηγηθεί ο ψηφιακός του αντικαταστατής Sky Digital, ο οποίος από το Φθινόπωρο του 1998 είχε ξεκινήσει να προσφέρει υπηρεσίες σε μια άλλη τροχιακή θέση (τις 28.2Ε)! Στον δορυφόρο Astra 19.2E εμφανίστηκαν επίσης οι αναλογικές πλατφόρμες καναλιών, Multichoice με κρυπτογράφηση Videocrypt 2 (Filmnet Central Europe..), για τις μη Γερμανόφωνες χώρες της Κεντρικής Ευρώπης (Πολωνία…). Τα Ολλανδικά κανάλια RTL 4, RTL 5, Veronica με κρυπτογράφηση Luxcrypt και τα Σκανδιναβικά κανάλια της Viasat με κρυπτογράφηση Eurocrypt. Αργότερα τα Σκανδιναβικά κανάλια μεταφέρθηκαν στους δορυφόρους Intelsat/Thor 1W και Sirius 5E, όπου οι πλατφόρμες Multichoice και Viasat ανέπτυξαν τα δικά τους ανταγωνιστικά πακέτα σε κρυπτογράφηση Eurocrypt/D2Μac (για τις Σκανδιναβικές Χώρες). Οι Σκανδιναβικές πλατφόρμες έγιναν ιδιαίτερα δημοφιλής στα βόρεια της Χώρας (με την απαραίτητη χρήση των αντίστοιχων αποκωδικοποιητών και φυσικά με μεγάλη διάμετρο πιάτου 1.80 offset `η παραβολικό και άνω…), λόγω των αξιόλογων κινηματογραφικών και μουσικών καναλιών TV1000, Canal+/Filmnet, MTV, VH1…κ.α..

Θυμάμαι ακόμη εκείνη την εποχή Μάρτης 1994, όπου η αγορά ενός πρώτου δορυφορικού Offset πιάτου 90cm και του αντιστοίχου αναλογικού δορυφορικού δέκτη, ήταν κάτι πρωτόγνωρο και συνδυάστηκε με την ελεύθερη εκπομπή προγραμμάτων, όπως του MTV (από τον δορυφόρο Eutelsat 2F1 - 13E). Η έκπληξη ήρθε το καλοκαίρι της επόμενης χρονιάς (1995) με την μαυρίλα να κυριαρχεί στις οθόνες μας, όχι γιατί ο ήλιος έκαιγε έντονα και μπορεί να έκαψε το Lnb, αλλά γιατί το MTV απλά κωδικοποιήθηκε! Πρώτα από τον δορυφόρο Astra 19E (σε Videocrypt 1), για λογαριασμό της πλατφόρμας BskyB και κατόπιν από τον δορυφόρο Eutelsat 2F1(13E) σε Videocrypt 2 για την Γερμανική αγορά. Το εγχείρημα αυτό του MTV στην Γερμανική αγορά στέφθηκε με πλήρη αποτυχία, (μόλις 5000 χιλιάδες συνδρομητές), μια και οι Γερμανοί δεν ήταν καθόλου συνηθισμένοι στην δορυφορική αναλογική συνδρομητική τηλεόραση! Εν αντιθέσει με τους Βρετανούς καταναλωτές, όπου το εγχείρημα του BskyB στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία. Κάτι που αποτελούσε μυστήριο για τα δεδομένα της εποχής, ώστε να αναρωτιόμαστε τι διαφορετικό συνέβαινε με τα Βρετανικά κανάλια και κωδικοποιούνταν (και ιδιαίτερα με τα μουσικά κανάλια), ενώ ταυτόχρονα τα Γερμανικά, Γαλλικά και Ιταλικά κανάλια παρέμεναν ελεύθερα. Βλέπετε τα πνευματικά δικαιώματα δεν είχαν μπει ακόμη στην ζωή μας! Έτσι η αγορά ενός μεγαλύτερου Offset κατόπτρου 1.85 cm ήταν επιτακτική για τη λήψη Free To Air καναλιών, μια και η χώρα μας ήταν εκτός ιχνοδιαγράμματος, από τους περισσότερους δορυφόρους εκείνης της εποχής. Στην αρχή για την μπάντα με σταθερή λήψη στις 68.5 μοίρες ανατολικά, για την ελεύθερη εκπομπή των καναλιών MTV Asia/India, CNN,...κ.α. Οι παρεμβολές όμως από τα λίνκ διάφορων ραδιοφωνικών σταθμών μας ανάγκασε γρήγορα να εγκαταλείψουμε την μπάντα C και να στραφούμε αποκλειστικά στη KU μπάντα. Βάζοντας κίνηση μοτέρ στο Offset πιάτο μας, που ήταν μονόδρομος για την αναζήτηση όσο το δυνατόν περισσότερων επιλογών (σε ελεύθερα αναλογικά κανάλια), στο εφικτό γεωστατικό τόξο των 45 μοιρών δυτικά έως και τις 68.5 μοίρες ανατολικά. Με αξιόλογα αναλογικά κανάλια ελεύθερης λήψης, όπως το μουσικό κανάλι CMT με 100% κάντρι μουσική στις 27.5W (Intelsat 601)… Tα αξιόλογα Γερμανικά μουσικά κανάλια (της εποχής), Viva, Viva+ και Onyx, τα Γαλλικά κανάλια MCM Int., Αrte και Eurosport, καθώς και τα Ιταλικά κρατικά κανάλια Rai Uno, Rai Due και Rai Tre από τους δορυφόρους Eutelsat 2F1/Hot Bird 1(13E). Επίσης, η μεγάλη πλειοψηφία των ελεύθερων Γερμανικών καναλιών, με την μεγάλη ποικιλία προγραμμάτων στους δορυφόρους Astra 1A/B/C/D - 19.2E. Όλα τα επίγεια Γαλλικά κανάλια ελεύθερης λήψης από τον δορυφόρο Telecom 5W (M6, TF1, France 2, 3…), που εκπέμπουν ακόμη και σήμερα σε ελεύθερη αναλογική εκπομπή.
Με εξαίρεση το πρώτο συνδρομητικό κανάλι της Γαλλίας Canal+ (από το δορυφόρο Telecom 8W), που εξέπεμπε με κωδικοποίηση Nagravision /D2Μac. To Canal+ είχε φυσικά δημιουργήσει στον ίδιο δορυφόρο, το δικό του μπουκέτο αναλογικών συνδρομητικών καναλιών (Canal Jimmy, CineCinema…), που θα αποτελούσε αργότερα την βάση για το μεταγενέστερο ψηφιακό πακέτο Canal Satellite στις 19.2Ε. Κοιτώντας τους πίνακες συχνοτήτων εκείνης της εποχής (1995-1996: από τον αντίστοιχο ξένο τύπο), βλέπουμε την αυξητική τάση των συνδρομητικών αναλογικών καναλιών, έναντι της πτωτικής τάσης των ελεύθερων καναλιών στους πιο εμπορικούς δορυφόρους της εποχής (Astra 19.2E και Eutelsat 2F1 & Hot Bird1 - 13.0E)… Οι αναλογικές εκπομπές των δορυφορικών καναλιών αναμένετε να περάσουν στην Ιστορία της δορυφορικής τηλεόρασης γύρω στο 2010-2012, όπου θα σταματήσουν και οι τελευταίες αναλογικές εκπομπές καναλιών στην Ευρώπη…

Β) Η Ψηφιακή εποχή για τις απευθείας δορυφορικές λήψεις (DTH):
Το πέρασμα στην ψηφιακή εποχή για την δορυφορική τηλεόραση είχε ήδη ξεκινήσει από τις αρχές του 1996. Είχε προηγηθεί το πρώτο ψηφιακό multiplex καναλιών στην Ευρώπη (μόνο για καλωδιακή τροφοδοσία από το MTV Europe), το Καλοκαίρι του 1995 μέσω του ιστορικού δορυφόρου Hot Bird 1(13.0E)… Η αυξητική τάση συνδρομητικών καναλιών ενισχύθηκε από την έναρξη εκπομπών με τις πρώτες ψηφιακές πλατφόρμες στην Ευρώπη. Η εκπομπή DVB-S/Mpeg-2 έδωσε πλέον την δυνατότητα εκπομπής μέσω ενός αναμεταδότη, 10 συμπιεσμένων καναλιών σε άριστη ποιότητα εικόνας και ήχου, παράλληλα με τις αμφίδρομες υπηρεσίες και τον ηλεκτρονικό οδηγό προγράμματος. Μερικές πλατφόρμες σε μικρές αγορές έφτασαν σήμερα να συμπιέζουν μέχρι και 17 συνδρομητικά κανάλια σε ένα αναμεταδότη, με σκοπό την συμπίεση κόστους και την μεγαλύτερη ποσοτική προσφορά προϊόντος προς τον καταναλωτή-συνδρομητή. Οι εξελίξεις πλέον τρέχουν στο νεότερο πρότυπο εκπομπής DVB-S2/Mpeg-4 (πρότυπο εκπομπής για όλες τις πλατφόρμες που κάνουν πρεμιέρα, κυρίως από το 2008 και μετά…), που επιτρέπει μεγαλύτερη χωρητικότητα καναλιών τυπικής ευκρίνειας, χωρίς να πέφτει η ποιότητα της εκπεμπόμενης εικόνας… Παράλληλα προσφέρονται και οι πολυπόθητες υπηρεσίες καναλιών υψηλής ευκρίνειας, οι οποίες αναμένεται να κυριαρχήσουν τα επόμενα χρόνια (με τον Sky Digital να πρωτοστατεί ήδη από το 2005-2006)…

Τα ελεύθερα ψηφιακά κανάλια, πόλος έλξης στην ψηφιακή εποχή (DTH):
Η μείωση κόστους από τις ψηφιακές εκπομπές παράλληλα με την αύξηση των συνδρομητικών υπηρεσιών και την ανάπτυξη νέων θεματικών καναλιών. Έφερε στις δυο πιο εμπορικές τροχιακές θέσεις στην Ευρώπη 19.2Ε και 13.0Ε, ένα μεγάλο αριθμό ελεύθερων ψηφιακών καναλιών, ως βασικό πόλο έλξης λήψεων στην ψηφιακή εποχή. Ενώ οι υπόλοιποι δορυφόροι άρχισαν να αδειάζουν από τις αναλογικές εκπομπές καναλιών τους. Οι δορυφορικοί πάροχοι SES-Astra και Eutelsat άρχισαν να ανταγωνίζονται μεταξύ τους, για το ποιος θα εκπέμψει τα περισσότερα και καλύτερα ελεύθερα κανάλια, από το σύμπλεγμα δορυφόρων τους. Ένα από τα πρώτα ελεύθερα κανάλια που αποτέλεσαν σημείο τριβής ανάμεσα στους δυο παρόχους, ήταν το κανάλι μόδας Fashion TV. Το κανάλι είχε μεγάλη τηλεθέαση τα πρώτα χρόνια εκπομπής του, λόγω και της πρωτοτυπίας του ως θεματικό κανάλι συνδυάζοντας την μόδα με την πολύ καλή μουσική επένδυση. Μάλιστα η SES-Astra έφτασε μέσα από τα 6 μωσαϊκά καναλιών της, να διαφημίζει τα ελεύθερα κανάλια που πρόσφερε από τις 19.2Ε, ενώ σήμερα αυτά τα κανάλια εξαφανίστηκαν, αφού τα πλάνα της εταιρείας είχαν μεταβληθεί, με την επερχόμενη συνδρομητική πλατφόρμα Entavio…

Οι πρώτες ψηφιακές συνδρομητικές πλατφόρμες (DTH):
Οι πρώτες ψηφιακές συνδρομητικές πλατφόρμες στην Ευρώπη ξεκίνησαν να εκπέμπουν από το σύμπλεγμα δορυφόρων Astra 19.2E, ανάμεσα τους οι πλατφόρμες: CanalSatellite (για την Γαλλία), Premiere (για την Γερμανία), Canal Digitaal (για την Ολλανδία) και UPC για τις μη Γερμανόφωνες χώρες της Κεντρικής Ευρώπης (Πολωνία…). Οι παλιοί φίλοι της δορυφορικής τηλεόρασης θα θυμάστε το διαφημιστικό κανάλι της SES Astra, ειδικά για αυτές τις πλατφόρμες… Η συνέχεια ήρθε στο σύμπλεγμα δορυφόρων Eutelsat 2F1/ Hot Bird1 (13E), από όπου ξεκίνησαν να εκπέμπουν οι ψηφιακές πλατφόρμες Telepiù/ D+ και Stream (για την Ιταλία), TPS (για την Γαλλία), Canal+ Poland (για την Πολωνία) και Nova (για την Ελλάδα στο τέλος του 1999). Μερικές από αυτές τις πλατφόρμες άλλαξαν στην πορεία ιδιοκτησία, όπως οι πλατφόρμες που άνηκαν στην Multichoice και μετέπειτα πέρασαν στην Vivendi-Canal+. Ενώ με τις συγχωνεύσεις μερικών εξ` αυτών άλλαξαν και πάλι ιδιοκτησία, όπως οι Ιταλικές πλατφόρμες Telepiù/ D+ και Stream έδωσαν το Sky Italia στην News Corporation. Οι Ισπανικές πλατφόρμες Via Digital και Canal Satellite Digital έδωσαν το Digital+ στην Sogecable. Ενώ η τελευταία μεγάλη ενοποίηση των ημερών μας πραγματοποιήθηκε στο τέλος του Καλοκαιριού 2006, από τις Γαλλικές πλατφόρμες CanalSatellite και TPS. Η νέα σούπερ Γαλλική πλατφόρμα CanalSat μπήκε σε πλήρη λειτουργία στις αρχές Μάρτη του 2007, απορροφώντας το μεγαλύτερο ποσοστό συνδρομητών του TPS από το σύμπλεγμα δορυφόρων Hot Bird 13.0E (μέχρι και τις 31/12/2008). Πρόσφατα η Multichoice πούλησε και την τελευταία πλατφόρμα που διέθετε στην Ευρώπη, η Ελληνική Nova πέρασε στην Forthnet, ανοίγοντας νέες προοπτικές για συνδυαστικές υπηρεσίες τηλεφωνίας, διαδικτύου και δορυφορικής τηλεόρασης (καθώς στην αναμονή ήταν και η Hellas-Sat HD - μετέπειτα ΟΤΕ TV - θυγατρική του ΟΤΕ/ Deutsche Telekom)… Στους Ευρωπαίους καταναλωτές αυτές οι ενοποιήσεις πακέτων έδωσαν μεγαλύτερη ποικιλία και ποσότητα θεματικών καναλιών, καλύτερα και οικονομικότερα πακέτα συνδρομών. Γι αυτό και έχουμε τα τελευταία χρόνια, έκρηξη νέων συνδρομητικών πλατφορμών στους δορυφόρους, που προέρχονται από τις αντίστοιχες διαδικτυακές πλατφόρμες… Η συνέχεια έφερε σημαντικές εξελίξεις στην Ευρώπη, όπως η επερχόμενη πλατφόρμα «entavio» (ακυρώθηκε μετέπειτα ως project για να εμφανιστεί αργότερα ως "HDPlus"), η οποία αρχικώς είχε σκοπό να προσφέρει με μικρό κόστος συνδρομής, τις κωδικοποιημένες υπηρεσίες των ελεύθερων αναλογικών καναλιών στην Γερμανική αγορά (παράλληλα με τις αμφίδρομες υπηρεσίες). Το σχέδιο ναυάγησε `η άλλαξε κατεύθυνση, αφού τα γερμανικά ελεύθερα κανάλια δεν πρόκειται να κωδικοποιηθούν (ως SD υπηρεσίες), αντίστροφα αναπτύχθηκαν νέες συνδρομητικές υπηρεσίες μέσω της Γερμανικής πλατφόρμας Premiere Star… Αλλά και οι επερχόμενες πλατφόρμες για την κάλυψη της επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης, όπως η Γαλλική πλατφόρμα ΤΝΤ Sat, η οποία ενεργοποιήθηκε μέσω της CanalSat στην τροχιακή θέση Astra 19.2Ε. Καθώς και η ελεύθερη Βρετανική πλατφόρμα ‘FreeSat’ (συνεργασίας BBC και ITV), η οποία έκανε πρεμιέρα την Άνοιξη του 2008 μέσω του δύσκολου δορυφόρου Astra 2D – 28.2Ε και στην οποία εντάχτηκαν και τα μεγάλα ιδιωτικά κανάλια Channel 4 και Five…

Το Club των πρώτων δυνατών δορυφόρων για τη χώρα μας (DTH):
Ένας από τους πιο σημαντικούς λόγους για την ανάπτυξη της δορυφορικής τηλεόρασης στην χώρα μας, ήταν η εφικτή λήψη δορυφόρων με μικρή διάμετρο πιάτων, που περιελάμβαναν την Ελλάδα εντός `η εκτός του δυνατού ίχνοδιαγράμματος τους… Η χρονιά του 1995 αποτελεί ορόσημο για την χώρα μας, μια και ο δορυφόρος Hot Βird 1 ήταν ουσιαστικά ο πρώτος δυνατός δορυφόρος που περιελάμβανε την χώρα μας εντός ίχνοδιαγράμματος (γι` αυτό και για την λήψη του αρκούσε ένα 80αρι πιάτο). Αυτή η τροχιακή θέση αποτέλεσε την βάση για την ανάπτυξη της ελληνικής πλατφόρμας Νόβα, μια και τα επόμενα χρόνια ενισχύθηκε από τους δυνατούς δορυφόρους, Hot Βird 2, 3, 4, 5 (ως προς την Ευρωπαϊκή τους δέσμη), οι οποίοι μας δυσκόλεψαν ως προς τις δυτικές δέσμες λήψεων τους… Τα πράγματα άλλαξαν ραγδαία με νέες τις γενιές δορυφόρων Hot Βird 6,7A και 8 που επακολουθήσαν (και στη συνέχεια με τους νεότερους δορυφόρους Hot Βird 9 και 10), με την οριστική κατάργηση των δυτικών δεσμών λήψεων. Εξισώνοντας τα βόρεια με τα νότια της χώρας σε δυνατότητες λήψης, αφού πλέον οι νέοι δορυφόροι είναι πιο ισχυροί. Στην οικογένεια της Eutelsat ανήκει και η σειρά δορυφόρων Atlantic Bird, Eurobird και Eutelsat W. Από αυτή την σειρά δορυφόρων ξεχώρισαν, οι δορυφόροι Eurobird 2 στις 25.5E και Atlantic Bird 4 στις 7W, οι οποίοι πρωτοξεκίνησαν ως Hotbird 4 και 5 το 1998 (από τις 13.0Ε). Σήμερα μετά την τροποποίηση των ιχνοδιαγραμμάτων τους, ενισχύουν με πολύ δυνατό σήμα για την χώρα μας, τις δυο ανταγωνιστικές Αραβικές τροχιακές θέσεις.
Ενώ από το 2002, οι δορυφόροι Atlantic Bird 3 και Atlantic Bird 1 μας φέρνουν με πολύ δυνατό σήμα, όλα τα ελεύθερα Γαλλικά κανάλια (από τις 5W) και τα ελεύθερα Ιταλικά κανάλια (από τις 12.5W). Ο δορυφόρος Eutelsat W2 (από το 2000), εκπέμπει με πολύ δυνατό σήμα από τις 16E, όπως αντίστοιχα από το 2004 και ο Eutelsat W3A ενισχύει δυναμικά τις 7Ε. Η Eutelsat πρόσφατα μετακίνησε τον δορυφόρο Hot Βird 2 στις 9.0Ε, για να προσφέρει συμπληρωματικά τις υπηρεσίες του ως Eurobird 9 στην Ευρωπαϊκή αγορά. Λίγο πιο δυτικά ο δορυφόρος Sirius 2 θεωρείτε ένας από τους πιο παλιούς δυνατούς δορυφόρους για την Ελλάδα, μια και από το 1997 ενισχύει ως προς την Ευρωπαϊκή του δέσμη τις 5E (σήμερα εκπέμπει από διαφορετική τροχιακή θέση για λογαριασμό της SES – Astra, μια και αντικαταστάθηκε πλήρως από τον ισχυρό δορυφόρο Sirius 4). Το 1998 μπήκε σε λειτουργία ο πολύ δυνατός δορυφόρος Thor 3 στις 0.8W, ο οποίος ενισχύθηκε το 2004 με τον επίσης δυνατό δορυφόρο Intelsat 10-02 -1.0°W (και πιο πρόσφατα από τον Thor 5). Το 2003 επιτέλους ενισχύετε και η τροχιακή θέση 4.0W, αρχικώς από τον επίσης ισχυρό δορυφόρο για την χώρα μας Amos 2, ενώ η συνέχεια φέρνει σ` αυτή την τροχιακή θέση τον δορυφόρο Amos 3 (ο οποίος πρόσφατα αντικατέστησε πλήρως τον δύσκολο δορυφόρο Amos 1). Από το 1999, ο Telstar 12 βρίσκετε δυναμικά τις 15W κυρίως για την τροφοδοσία καλωδιακών πακέτων. Ενώ η πιο δημοφιλής δυτική τροχιακή θέση ανήκει στις 30.0W, η οποία και ενισχύθηκε ουσιαστικά με τους δυνατούς δορυφόρους Hispasat 1C (από το 2000) και Hispasat 1D (από το 2002), επιτρέποντας την πλήρη λήψη του δορυφόρου στην χώρα μας με διάμετρο πιάτου 1m. Επιστρέφοντας πολύ πιο ανατολικά, ο δορυφόρος Intelsat 902 από τις 62.0E, εκπέμπει με πολύ ισχυρό σήμα για την χώρας μας. Το ίδιο ισχύει και για τον Ρωσικό δορυφόρο Express AM 22, που ενισχύει από το 2003 την τροχιακή θέση 53.0E. Αντίστοιχα ο Τούρκικος δορυφόρος EurAsiaSat 1 μετονομάστηκε πρόσφατα σε Turksat 2A – 42.0Ε και είναι ένας από το πιο ισχυρούς δορυφόρους που εκπέμπουν στην χώρα μας (από το 2001). Πρόσφατα η τροχιακή θέση 42.0Ε ενισχύθηκε από τον επίσης ισχυρό δορυφόρο Turksat 3A Ο Ελληνικός δορυφόρος Hellas Sat 2 – 39.0Ε μετά την επιτυχημένη εκτόξευση την Άνοιξη του 2003, μας φωτίζει δυναμικά από τις 39E, χαρίζοντας μας σημαντικά τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά κανάλια της χώρας μας σε ελεύθερη εκπομπή (με τελευταία απώλεια τον ΣΚΑΙ). Ενώ για την Κύπρο αποτέλεσε την βάση για την ανάπτυξη της συνδρομητικής πλατφόρμας Athina Sat, που πρόσφατα απεβίωσε… Και αφήσαμε για το τέλος, το πιο σημαντικό σύμπλεγμα δορυφόρων Astra 19.2Ε, η συγκεκριμένη τροχιακή θέση άρχισε να αποτελεί πόλο έλξης ψηφιακών λήψεων για την χώρα μας, κυρίως μετά την έλευση των δορυφόρων Astra 1G και 1H (κατά την διετία 1997-1999). Ο ερχομός του δορυφόρου Astra 1KR άλλαξε οριστικά τις λήψεις μας σε αυτή την τροχιακή θέση, ο οποίος από το Καλοκαίρι του 2006 φωτίζει με πολύ ισχυρό σήμα όλη την Ελλάδα (με ελάχιστη διάμετρο λήψης τα 60-80cm σε όλη την Ελλάδα, ακόμη και σε συνθήκες έντονης βροχής)… Το ίδιο ισχύει και για τον δορυφόρο Astra 1L, ενώ μέχρι τα μέσα του Ιανουαρίου 2009 θα αναλάβει δράση (από τις 19.2Ε) και ο νέος δορυφόρος Astra 1Μ, αντικαθιστώντας πλήρως τον δορυφόρο Astra 1G. Ο οποίος με την σειρά του θα ενισχύσει την νέα εμπορική τροχιακή θέση της SES Astra (Astra 23.5Ε), όπου προβλέπεται να διαθέτει ισχυρό Beam για τα Βόρεια και τα κεντρικά της χώρας μας…

Οι πρώτοι ψηφιακοί δορυφορικοί δέκτες και οι εξελίξεις στην συνοδευτική τεχνολογία της εποχής (DTH):
Στις αρχές του 1996, οι πρώτοι ψηφιακοί δορυφορικοί δέκτες δεν είχαν κάνει ακόμη την εμφάνιση τους στο εμπόριο, έτσι τα ελεύθερα ψηφιακά κανάλια φάνταζαν εξωγήινα. Το φθινόπωρο του 1996 έκαναν την εμφάνιση τους στην αγορά, οι ιδιοκτησιακοί δέκτες της Γερμανικής πλατφόρμας Premiere (Nokia D-Box), με απαγορευτική τιμή αγοράς (225 χιλιάδες δραχμές - 660 ευρώ)! Τα επόμενα δυο χρόνια εμφανίστηκαν οι πρώτοι δέκτες ελεύθερης αγοράς, όπως ο θρυλικός Nokia 9600 CI που μας έφερε σε πρώτη επαφή με την ψηφιακή εποχή. Και διέθετε εκτός της θύρας RS232 και θύρα Scsi Controller για απευθείας εγγραφή δορυφορικών προγραμμάτων και δυνατότητα setting καναλιών στον υπολογιστή (με τα κατάλληλα προγράμματα που βγήκαν στη πορεία).
Το καλοκαίρι του 1998, η κρυστάλλινη εικόνα και ήχος για τα κανάλια Viva και Viva+ ήταν αδιανόητη για την αναλογική εκπομπή των καναλιών, μια και εξέπεμπαν από την δυτική δέσμη στις 13.0Ε. Με την ψηφιακή εκπομπή των καναλιών έγινε όμως εφικτή και μαζί με την δυνατότητα σάρωσης καναλιών ανά δορυφόρο, ήταν μερικά από τα πρώτα βασικά χαρακτηριστικά που μας έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση (κατά την πρώτη μας επαφή με την ψηφιακή εποχή)! Συναισθήματα και συγκρίσεις μεταξύ της εποχής των δίσκων βινυλίου και των CD/MP3 είναι απολύτως κατανοητά, κάτι που δεν μπορεί κανείς να το νιώσει αν δεν έχει έρθει πρώτα σε επαφή με την αναλογική εποχή. Με την ψηφιακή εποχή, οι παράκεντρες λήψεις δορυφόρων έγιναν πιο χρήσιμες και αποδοτικές σε μικρά και μεγάλα πιάτα offset. Μάλιστα οι συνδυασμοί αυτών αρχικά περιελάμβαναν τους δορυφόρους με διαφορά 6 μοιρών, όπως Astra 19.2E / Hot Bird 13.0E και Sirius 5.0E /Thor 1.0W. Ενώ αργότερα με την χρήση των διακοπτών DISEqC 1.1, 1.2, 2.0, οι συνδυασμοί αυτοί διαφοροποιήθηκαν στην πορεία, ώστε να φτάσουμε στην ταυτόχρονη λήψη πολλαπλών δορυφόρων, με συνδυασμό 4, 8 και 16 Lnb! Ενώ στην εποχή μας φτάσαμε να κάνουμε χρήση πιο εξελιγμένων κατόπτρων, όπως τo Wave Frontier, αλλά και τη χρήση Moter DISEqC για την κίνηση μικρών offset κατόπτρων. Στην ψηφιακή εποχή κυριάρχησαν τα Universal Lnb μια και εκμεταλλεύονται όλες τις περιοχές της μπάντας KU και ιδιαίτερα αυτά που είναι πλέον χαμηλού θορύβου για εξειδικευμένες δύσκολες και οριακές λήψεις δορυφόρων (ξεκινώντας από Lnb με θόρυβο 0.8db, φτάσαμε σήμερα αισίως στα 0.2 db). Οι αλλαγές στα Lnb συνδυάσθηκαν και από την ανάγκη να τροφοδοτήσουμε ξεχωριστά σήμα σε αναλογικό και ψηφιακό δέκτη. Έτσι τα Twin και Quad Lnb που βγήκαν στη αγορά έδωσαν λύση στο πρόβλημα (όπως και η δυνατότητα εξόδου Loop through σε νέας γενιάς δέκτες). Ο πρώτος δέκτης Nokia 9600 διέθετε θύρα C.I. για την υποδοχή μοντούλας (παρέμενε κενή ως το τέλος του 1999), πολύ χρήσιμη για τις μετέπειτα συνδρομητικές υπηρεσίες της Nova (ξεκίνησαν μόλις τον Δεκέμβριο του 1999). Έτσι η αγορά μιας μοντούλας Irdeto (50 χιλιάδες δρχ./150 ευρω) ήταν πλέον επιτακτική, μαζί με την επίσημη κάρτα πρόσβασης στις υπηρεσίες της πλατφόρμας Νόβα… Για όλους εμάς που ενημερωνόμασταν από τα περιοδικά του εξωτερικού (την πρότερη περίοδο), δεν θα μπαίναμε ποτέ σε πειρασμό για την αγορά δέκτη ιδιοκτησιακού καθεστώτος, από την στιγμή που υπήρχαν οι εναλλακτικές λύσεις της ελεύθερης αγοράς. Εξάλλου αυτό ήταν υποχρεωτικό, μόνο για την αγορά της Βρετανίας (λόγω Sky Digital). Οι κοινοτικές οδηγίες άφηναν περιθώρια ανάπτυξης στην ελεύθερη αγορά, η οποία γρήγορα κατακλύστηκε και από άλλες επίσημες μοντούλες αποκρυπτογράφησης, όπως: Viaccess, Aston/Mediaguard, Conax, Nagravision…κ.α. Οι οποίες συνέβαλαν στην αύξηση της συνδρομητικής βάσης και άλλων Ευρωπαϊκών πακέτων.  Ταυτόχρονα στην αγορά έκαναν την εμφάνιση τους και οι δέκτες με ενσωματωμένη κωδικοποίηση Irdeto και θύρες υποδοχής C.I., όπως ο κορυφαίος Humax 5400, ενώ πήραν αξία και όσοι δέκτες διέθεταν ενσωματωμένη κωδικοποίηση Viaccess (όπως ο Nokia 9800), για όσο διάστημα δραστηριοποιήθηκε στην Ελλάδα η πλατφόρμα της Alpha Digital! Σήμερα οι ψηφιακοί δορυφορικοί δέκτες έγιναν πλέον πιο προσιτοί (από άποψη τιμής αγοράς), μια και κατασκευάζονται πλέον με χαμηλότερο κόστος στην Άπω Ανατολή, αναγκάζοντας κορυφαίες εταιρείες (της εποχής), όπως η Nokia και η Echostar να περιορίσουν την δραστηριότητα τους σε δορυφορικά προϊόντα αποκλειστικά για συνδρομητικές πλατφόρμες…

Οι πρώτες ελεύθερες PVR υπηρεσίες (DTH):
Ο πρώτος PVR δέκτης στην αγορά εμφανίζετε το 2001 και είναι ο πολυαγαπημένος Nokia PVR 9902. Ο οποίος είχε δυνατότητες εγγραφών δορυφορικών προγραμμάτων στον ενσωματωμένο σκληρό δίσκο του δέκτη. Ο PVR 9902 έκοβε, έσβηνε και ξαναένωνε όλες τις εγγραφές του, με δυνατότητες μοντάζ εντός του δέκτη (split, erase, add), χωρίς την χρήση υπολογιστή. H unscrambled αποθήκευση όλων των έγγραφων στον σκληρό δίσκο του 9902, έδινε την δυνατότητα ετεροχρονισμένης παρακολούθησης προγραμμάτων (από προγενέστερες εγγραφές στο σκληρό δίσκο), ακόμη και εάν είχε λήξει η συνδρομή σας στην Νόβα! Κάτι που δεν ισχύει για τους νέους ιδιοκτησιακούς δέκτες της Νόβα PVR 3001, οποίοι είναι εφοδιασμένοι με παρά πολλές επιπρόσθετες δυνατότητες (π.χ. τριπλό tuner), αλλά όμως όλες οι PVR υπηρεσίες του δέκτη είναι σε πλήρη λειτουργία, μόνο εάν είστε ενεργοί συνδρομητές της πλατφόρμας. Τέτοιου είδους απαγορεύσεις δεν ισχύουν για τους δέκτες της ελεύθερης αγοράς, που έτσι κι αλλιώς δεν έχουν την επιπρόσθετη οικονομική επιβάρυνση της υπηρεσίας (τύπου Nova PVR), η οποία έκανε πρεμιέρα το φθινόπωρο του 2006 (ακολουθώντας την πολιτική άλλων Ευρωπαϊκών πλατφορμών). Η συνέχεια είναι γνωστή, οι νέοι δέκτες της αγοράς εξοπλίστηκαν με νέες δυνατότητες προγραμμάτων και διασύνδεσης με τον υπολογιστή και το διαδίκτυο, μέσω των θυρών Usb και Ethernet και έκαναν ακόμη πιο φανταστικό τον κόσμο της Δορυφορικής τηλεόρασης, όπως ο πρωτοποριακός DreamBox. Κάποιοι ήρθαν σε επαφή με την δορυφορική τηλεόραση μόνο μέσω των αντίστοιχων δορυφορικών καρτών για PC, μια και ήταν αποκλειστικά εξοικειωμένοι με τους υπολογιστές.
Ενώ και η έλευση της επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης το 2006 από την ERT Digital, οδήγησε στο πάντρεμα του DVB-S/Mpeg-2, με το DVB-T/Mpeg-2 στους κοινούς δέκτες Combo. Αλλά και οι πρώτες υπηρεσίες υψηλής ευκρίνειας HD, σε DVB-S2/Mpeg-4, είναι πλέον πραγματικότητα στην Ευρώπη από πλατφόρμες όπως: Canal Digital (Σκανδιναβικές χώρες), Premiere (Γερμανία), Sky Digital (Βρετανία), Sky Italia (Ιταλία), CanalSatellite και TPS (Γαλλία), N, Polsat και Cyfra(Πολωνία),…κ.α. Όμως οι High Definition υπηρεσίες (HD) βρισκόταν ακόμη στην αρχή και οι αλλαγές που θα επέρχονταν θα ήταν ορατές πολύ αργότερα, έτσι αφήνουμε την συνέχεια της ιστορίας για το μέλλον…
(Σεπτέμβριος 2008)